در مطلب «الفبای انگلیسی»، با حروف (Letters) مربوط به زبان انگلیسی آشنا شدیم؛ که 26 مورد بود. همچنین صدا یا تلفظی که هرکدام ممکن است تولید کند را نیز به‌طور خلاصه دانستیم؛ اما در این مطلب قصد داریم تا با این صداها یا همان واج‌ها به‌صورت مفصل‌تر آشنا شویم.
واج با حرف متفاوت بوده و حرف در واقع، شکل نوشتاری واج می‌باشد؛ «دال» یک حرف در الفابی فارسی است که صدای «د» می‌دهد؛ یا در زبان انگلیسی، «a» یک حرف است که ممکن است گاهی صدای «آ» و گاهی صدای «اَ» بدهد؛ و این صداها واج‌ها هستند. زبان انگلیسی 26 حرف دارد؛ اما صداهایی که در این زبان وجود دارند، 44 مورد می‌باشند.
به‌نقل از ویکی‌پدیا:
واج‌ها کوچک‌ترین واحدهایِ آوایی مستقلی هستند که به کمک آنها تکواژها ساخته می‌شوند (یک یا چند تکواژ تشکیلِ یک واژه می‌دهند). مثلاً واژهٔ «ما» از دو واجِ /م/ (/m/) و /ا/ (/ɒ/) تشکیل شده‌است. نقش عمدهٔ واج، جداسازی واحدهایِ گفتاری از یکدیگر و ایجادِ تمایز بین معانیِ واحدهایِ گفتاری است و می‌توان گفت از ترکیب واج‌ها و به‌عبارتِ دیگر، «از ترکیب واحدها و قالب‌هایِ صوتی با واحدها و قالب‌هایِ معنائی، سامانه ارتباط یعنی زبان به‌وجود می‌آید.
بنابراین از ترکیب دو یا چند واج، یک واژه به‌وجود می‌آید. برای مثال واژه‌ی «ما»، از دو واج «م» و «ا» تشکیل شده است؛ یا واژه‌ی «آب» نیز از دو واج «آ» و «ب» به‌وجود آمده است. اگر در اینجا به‌جای «م» در «ما»، از یک واج دیگر مثل «پ» استفاده شود، واژه به «پا» تغییر خواهد یافت؛ و یا اگر در «آب»، به‌جای «ب» از واج «ش» استفاده شود، واژه به «آش» تغییر می‌کند.
البته توجه داشته باشید که در بسیاری از موارد، تعداد واج‌ها و تعداد حروف برابر نیستند؛ برای مثال، یک واژه‌ی دو حرفی ممکن است سه واج داشته باشید. به کلمه‌ی «پَر» دقت کنید؛ این کلمه از سه واج «پ»، « َ» و «ر» تشکیل شده است؛ در حالی که فقط دو حرف دارد. حال اگر یکی از این واج‌ها را تغییر داده و برای مثال واج « َ» را به « ُ» تغییر دهیم، کلمه‌ی «پُر» به‌وجود آمده و معنای آن متفاوت می‌شود. بنابراین تغییر دادن یک واج، ممکن است یک واژه را به یک واژه‌ی دیگر تغییر داده و مفهوم جدیدی بسازد.
یک مثال در زبان انگلیسی، واژه‌ی no و now را در نظر بگیرید؛ تلفظ اولی نُ بوده و تلفظ دومی نآو می‌باشد! در حالی که خیلی‌ها به اشتباه هردو را نُ تلفظ می‌کنند! یا ممکن است در حالی تماشای فیلم یا گوش‌دادن یک موزیک باشید و سعی کنید همانند بازیگر یا خواننده‌ی مورد نظر، کلمه‌ای را تلفظ کنید؛ اما بعد متوجه می‌شوید که تلفظ شما با تلفظ طرف مقابل، تفاوت فاحشی دارد! علت چیست؟! علت این است که شما با واج‌های زبان انگلیسی آشنا نیستید! از طرفی، اکثر واج‌هایی که در زبان فارسی استفاده می‌کنیم، با واج‌های مورد استفاده در زبان انگلیسی، تفاوت بسیار زیادی دارند.
قبل از آنکه با واج‌های زبان انگلیسی آشنا شویم، ابتدا چند تعریف و نکته را نیز باید یاد بگیریم.
انواع واج‌ها (مصوت و صامت)
واج‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- Vowels (حروف صدادار یا مصوت)
مصوت‌ها در زبان فارسی عبارتند از: آ، اَ، اِ، ای، او
– بدون حروف صدادار، امکان ساخت هیچ واژه‌ای وجود نداشته و هر واژه‌ای حداقل نیاز به یک مصوت دارد!
– برای تولید واج‌های مصوت، هوا از گلو خارج شده (حرکت کرده) و سپس بدون برخورد به هیچ مانعی، از دهان خارج می‌شود. در این حالت، با تغییر وضعیت دهان و فک، می‌توان مصوت‌های مخلتفی را تولید کرد. باور ندارید؟ همین الآن مصوت‌های گفته شده در بالا را پشت سر هم تلفظ کنید. - Consonants (حروف بی‌صدا یا صامت)
مثل: ب، د، س، چ، ه، خ، م، ت، ل
– برای تولید واج‌های صامت، هوا از گلو حرکت کرده و با برخورد به یک مانعی مثل زبان یا لب‌ها متوقف می‌شود. با روش‌های مختلف توقف این هوا، می‌توان صامت‌های مختلفی را تولید کرد. باور ندارید؟ همین الآن واج د و پ را تلفظ کنید!
الفبای آوانگاری بین المللی
به نقل از ویکی‌پدیا:
الفبای آوانگاری بین‌المللی (به انگلیسی: International Phonetic Alphabet) (اختصاری IPA) یک سامانهٔ نوشتاری و آوانگاری است که برپایهٔ الفبای لاتینی ساخته شده‌است. این سامانه به‌وسیلهٔ انجمن آواشناسی بین‌المللی به‌عنوان یک الفبای استاندارد برای نشان دادن صداهای ایجادشده در زبان‌های گوناگون طراحی شده‌است. در ایجاد این سامانه از دانشجویان و استادانی با زبان‌های گوناگون، زبان‌شناسان، خوانندگان و هنرپیشگان، فرهنگ‌نویسان، زبان‌فراسازان و مترجمان کمک گرفته شده‌است.
به بیانی ساده‌تر، زبان‌شناسان برای آموزش تلفظ درست واژه‌ها، یک الفبای آوانگاری به نام IPA که مخفف International Phoetic Alphabet و به معنی «الفبای آوانگاری بین المللی» است اختراع کرده‌اند. اگر به دیکشنری‌ها دقت کرده‌باشد، جلوی هر واژه‌ای، علامت‌هایی بین دو اسلش (/) قرار گرفته‌اند. به‌صورت زیر:
به این علامت‌ها phonetic گفته می‌شود؛ که تلفظ آن در انگلیسی امریکایی به‌صورت /foʊˈnet̬.ɪk/ (فونِریک)، و در انگلیسی بریتانیایی به‌صورت /fəˈnet.ɪk/ (فونِتیک) می‌باشد! همچنین جالب است بدانید که شما همین الآن تلفظ خود phoetic را با علائم IPA مشاهده کردید!
به کمک این علامت‌ها، شما نیازی به این نخواهید داشت که حتما شکل صوتی تلفظ را از شخص دیگری یاد بگیرید! بلکه فقط کافیست تا همین علامت‌ها را یاد گرفته و سپس خودتان می‌توانید به‌صورت خود آموز، تلفظ صحیح هر واژه را از روی دیکشنری یاد بگیرید. لذا می‌توان گفت که IPA، برای تلفظ صحیح واج‌های یک حرف به‌کار می‌رود.
این علامت گاهی در بالا و گاهی در پایین نوشته می‌شود؛ اگر در بالا نوشته شود نشانگر تایید بیشتر (Primary stress: تاکید اصلی) و اگر در پایین نوشته شود، نشانگر تاکید کمتری (Secondray stress: تاکید ثانویه) است. مثال imagination با تلفظ: /ɪ, mædɜ.ə ‘neɪ.ʃən/
همچنین واژه‌هایی که دو تلفظ داشته و فقط بخشی از تلفظ آنها متفاوت است آن قسمتی از تلفظ که یکسان است با یک خط تیره یا هایفن نمایش داده شده و بعد آن قسمتی از تلفظ که متفاوت است نوشته می‌شود. مثال: project با تلفظ: /’ prɑdɜekt, -dɜikt/
کدام تلفظ مهم است؟ بایستی هردو تلفظ را دانست؛ چراکه در هنگام تماشای فیلم یا موسیقی و هر چیزی، ممکن است طرف مقابل از تلفظ‌های مختلفی استفاده کند و ما نتوانیم منظور آن را بفهمیم. ولی با این حساب در دیشکنری‌ها، تلفظی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، در ابتدا نوشته می‌شود.
بهتر است بدانید که برخی از علامت‌های IPA مختص زبان انگلیسی نیستند. در اینجا، مهم‌ترین این علامت‌ها را در سه دسته‌بندی زیر معرفی خواهیم کرد:
- حروف بی‌صدا
- حروف صدادار
- حروف ترکیبی
دقت کنید که برخی از علامت‌های به‌کار برده شده برای IPA دقیقا همانند شکل نوشتاری حروف آن هستند.
علامت‌های بی‌صدا (Consontants)
25 مورد:
| صدا/توضیح/مثال | علامت |
| «ب» | b |
| «د» | d |
| «ف» | f |
| «گ» | g |
| «ه» | h |
| «ک» | k |
| «ل» نسبت به فارسی ظریف‌تر |
l |
| «م» | m |
| «ن» | n |
| «ن» تودماغی – نام صدا: NG Consonant – برای تولید آن، انتهای زبان باید به سقف دهان بچسبد. – اگر بعد از صدای «n»، صدای «k» یا «g» بیاید، این صدا تولید می‌شود. مثال‌ها: think با تلفظ: /θɪŋk/ thing با تلفظ: /θɪŋ/ sing با تلفظ: /sɪŋ/ sink با تلفظ: /sɪŋk/ |
ŋ |
| «پ» | p |
| «ر» – در فارسی خشن‌تر ولی در انگلیسی ظریف‌تر است. – در فارسی زبان جلوتر ولی در انگلیسی زبان به‌عقب حرکت داده می‌شود؛ تا به سقف دهان بچسبد. |
r |
| «س» | s |
| «ت» | t |
| چیزی بین «ت» و «د» – نام صدا: flap t – فقط در انگلیسی امریکایی استفاده می‌شود. مثال‌ها: better با تلفظ: /’bet̬ər/ letter با تلفظ: /’let̬ər/ waiter با تلفظ: /’weɪt̬ər/ |
t̬ |
| «و» دقیقا مثل «و» فارسی است. |
v |
| «و» دقیقا مثل «و» عربی است. مثال‌ها: window با تلفظ: /’wɪndoʊ/ water با تلفظ: /’wat̬ər/ |
w |
| «ی» مثال‌ها: yes yellow |
y |
| «ز» | z |
| «ذ» نوک زبونی – زبان را برروی نوک دندان‌های بالایی قرار داده و سعی می‌شود تا ذ تلفظ شود. – یکی از تلفظ‌های حروف ترکیبی th است. مثال‌ها: that با تلفظ: /ðæt/ they با تلفظ: /ðeɪ/ |
ð |
| «ث» نوک زبونی – زبان را برروی نوک دندان‌های بالایی قرار داده و سعی می‌شود تا ث تلفظ شود. – یکی از تلفظ‌های حروف ترکیبی th است. مثال‌ها: thing با تلفظ: /θɪŋ/ thin با تلفظ: /θɪn/ think با تلفظ: /θɪŋk/ thank با تلفظ: /θæŋk/ |
θ |
| «ش» مثال‌ها: shop با تلفظ: /ʃɑp/ |
ʃ |
| «چ» مثال‌ها: change با تلفظ: /tʃeɪndɜ/ |
tʃ |
| «ج» مثال‌ها: jump با تلفظ: /dɜʌmp/ |
dɜ |
| «ژ» مثال‌ها: pleasure با تلفظ: /’pleɜər/ |
ɜ |
علامت‌های باصدا(Vowels)
10 مورد:
| صدا/توضیح/مثال | علامت |
| «اَ» مثال‌ها: apple با تلفظ: /’æpl/ action با تلفظ: /’ækʃn/ cat با تلفظ: /kæt/ |
æ |
| «آ» کوتاه و خیلی شُل – اصلا نیازی نیست فک یا دهان منقبض شود. – خیلی راحت دهان به‌اندازه‌ی کوچکی باز و صدا بیرون داده می‌شود. مثال‌ها: mother با تلفظ: /’mʌðər/ cup با تلفظ: /kʌp/ cut با تلفظ: /kʌt/ |
ʌ |
| «آ» کشیده – باید دهان بیشتر باز شده و عضله‌های دور لب کمی منقبض‌تر شود. مثال‌ها: father با تلفظ: /’fɑðər/ car با تلفظ: /kɑr/ |
ɑ |
| چیزی بین «آ» و «اُ» – دهان باید به‌طوری فرم بگیرد که این صدا مابین آ و اُ باشد. – در بعضی از نقاط امریکا، این صدا اصلا استفاده نمی‌شود. اگرچه در انگلیسی امریکایی رسمی چنین صدایی وجود داشته و در خیلی‌جاها نیز استفاده می‌شود؛ اما در بعضی از نقاط دیگر این تلفظ وجود ندارد. مثال‌ها: law با تلفظ: /lɔ/ raw با تلفظ: /rɔ/ saw با تلفظ: /sɔ/ |
ɔ |
| «ای» کوتاه – چیزی بین «اِ» و «ای» مثال‌ها: sit با تلفظ: /sɪt/ six با تلفظ: /sɪks/ |
ɪ |
| «ای» کشیده – برای ایرانی‌ها تلفظ این صدا بسیار راحت است. مثال‌ها: see با تلفظ: /si/ beat با تلفظ: /bit/ speed با تلفظ: /spid/ eat با تلفظ: /it/ در مقابل it با تلفظ: /ɪt/ متفاوت است. steal با تلفظ: /stil/ در مقابل still با تلفظ: /stɪl/ متفاوت است. |
i |
| «اِ» کوتاه و ضعیف – نام صدا: schwa (شوآ) – عضله‌های صورت خیلی راحت هستند. – این صدا در اکثر واژه‌های انگلیسی وجود داشته و لذا از اهمیت فوق‌العاده زیادی برخوردار است. مثال‌ها: soda با تلفظ: /’soʊdə/ area با تلفظ: /’ɛriə/ american با تلفظ: /ə’ mɛrɪkən/ |
ə |
| «اِ» کشیده (کمی کشیده‌تر) – تلفظ آن خیلی ساده بوده و خیلی راحت دهان کمی بیشتر از طرفین باز می‌شود. مثال‌ها: bed با تلفظ: /bɛd/ pen با تلفظ: /pɛn/ ten با تلفظ: /tɛn/ |
ɛ |
| چیزی شبیه به «اُ» – به‌طوری که بین «اُ» و «او» باشد. – کمی تلفظ آن سخت است. مثال‌ها: put با تلفظ: /pʊt/ could با تلفظ: /kʊd/ |
ʊ |
| «او» – عضله‌های دور لب بایستی کمی منقبض شود. مثال‌ها: food با تلفظ: /fud/ zoo با تلفظ: /zu/ two با تلفظ: /tu/ |
u |
مصوت مرکب
قبلا در مطلب «دونگاره‌ها (Digraph)» آموختیم که از ترکیب یا همان چسبیدن دو حرف (Letter) به یکدیگر، یک دونگاره ساخته می‌شود. مثل ch یا sh و …! اما در اینجا با موضوع مصوت مرکب (Diphthong) کار داریم که از ترکیب یا چسبیدن دو حرف صدادار (Vowel) به‌یکدیگر تولید می‌شود. یعنی با چسبیدن دو حرف صدادار به‌یکدیگر، یک صدای جدیدی تولید می‌شود.
| صدا/توضیح/مثال | علامت |
| «آی» مثال‌ها: hi با تلفظ: /hɑɪ/ bye با تلفظ: /bɑɪ/ nice با تلفظ: /nɑɪs/ |
ɑɪ |
| «اِی» – همانند تلفظ اولین حرف الفبای انگلیسی مثال‌ها: a با تلفظ: /eɪ/ say با تلفظ: /seɪ/ pay با تلفظ: /peɪ/ |
eɪ |
| «اُی» مثال‌ها: boy با تلفظ: /bɔɪ/ toy با تلفظ: /yɔɪ/ voice با تلفظ: /vɔɪs/ |
ɔɪ |
| از «اَ» شروع شده و به «او» ختم می‌شود – اَاَاَاووو – در شمال ایرانی این صدا زیاد استفاده می‌شود. مثال‌ها: now با تلفظ: /nɑʊ/ about با تلفظ: /ə’ bɑʊt/ |
ɑʊ |
| بریتانیایی: از «اِ» کوتاه شروع شده و به «اُ» و «او» ختم شده و کمی نیز بیشتر کش داده می‌شود. امریکایی: راحت‌تر از بریتانیایی است. – علامت بالا بریتانیایی و پایینی امریکایی است. مثال‌ها: go با تلفظ بریتانیایی: /goʊ/ با تلفظ امریکایی: /gəʊ/ no با تلفظ بریتانیایی: /noʊ/ با تلفظ امریکایی: /nəʊ/ |
oʊ
əʊ |
ترکیب مصوت با R
چند صدای ترکیبی دیگری نیز وجود دارند که از ترکیب یک مصوت با حرف r ساخته می‌شوند.
| صدا/توضیح/مثال | علامت |
| «آر» مثال‌ها: car با تلفظ: /kɑr/ |
ɑr |
| «اُر» مثال‌ها: score با تلفظ: /skɔr/ core با تلفظ: /kɔr/ |
ɔr |
| از «اُ» شروع شده و سپس به «او» و «ر» ختم می‌شود. – اُاور مثال‌ها: tour با تلفظ: /tʊr/ |
ʊr |
| «اِ» کوتاه + ر – چیزی همانند «عر»
مثال: bird با تلفظ: /bərd/ |
ər |
| «اِ» کشیده + ر مثال‌ها: hair با تلفظ: /hɛr/ air با تلفظ: /ɛr/ |
ɛr |
| ایِر مثال‌ها: near با تلفظ: /nɪr/ here با تلفظ: /hɪr/ |
ɪr |
نظرات ثبت شده بدون دیدگاه