پسوند و فرمت فایل چیه و چه مفهومی داره؟
پسوند (Extension) و فرمت (Format)

اگر من به شما بگویم پسوند و فرمت یک فایل یعنی چه و چه مفهومی دارد، چه می‌گویید؟!

تعریف پسوند یک فایل

زمانی در کلاس درسی به ما می‌گفتند با اضافه کردن “گاه” به یک کلمه، آن کلمه به اسم مکان تبدیل می‌شود و حالا تصور کنید در اینجا با اضافه کردن یک exe به اسم یک فایل، آن را به برنامه‌ی کامپیوتر تبدیل کنیم! 😀

خب باید بگویم که اصلا این‌گونه نیست!!! چرا که پسوند تنها این را مشخص می‌کند که محتوای درون فایل از چه نوع ساختاری می‌باشد!
این به این معنی است که ما و نرم‌افزارها، بدون اینکه آن فایل را باز کنند، بدانند ساختار داده‌ای آن فایل به چه شکلی نوشته شده است تا با آن ساختار آن فایل را باز کنند.

تصور کنید شما، پسوند یک فایل را از انتهای آن حذف کنید! برای مثال یک فایل zip که به اسم fullkade.zip می‌باشد را به fullkade تغییر دهید.

• آموزش مرتبط (آموزش نمایش پسوند فایل ها در ویندوز (7,8,10 و…))

حالا اگر در ویندوز، روی این فایل دبل کلیک کنید، با پنجره‌ای رو به رو خواهید شد که از شما می‌پرسد این فایل را با چه جیزی باز کنم؛ در حالی که قبل از آن، آیکون نرم افزار WnRar یا هر نرم‌افزار دیگری که برای باز کردن فایل‌های zip به کار می‌بردید، روی فایل fullkade.zip قرار گرفته بود.

حالا اگر در همین حین، نرم‌افزار WinRar را برای باز کردن فایل zip انتخاب کنید، WinRar دوباره آن را باز خواهد کرد چون داخل WinRar فایل zip بدون پسوند، شناسایی شده و متناسب با الگوی یک فایل zip، بارگزاری شده و باز می‌شود و محتوای درون آن به شما نمایش داده می‌شود.

رفع یک شبهه

دو فایل با پسوند apk و zip، هردو یک ساختار مشابه دارند و وقتی شما یک apk را به zip تغییر دهید، می‌توانید با winrar آن را باز کرده و محتوای درونش را مشاهده کنید!
اما گرچه ساختار یکی است، با این حال محتوایی که درونشان قرارگرفته است یکی نیست و اندروید موقع خواندن یک فایل apk، با توجه به طرز قرار گرفتن محتوای درون فایل apk، آن را اجرا می‌کند.

همانطور که میدانید، یک فایل zip میتواند شامل یک پوشه، دو پوشه و انواع فایل‌های دیگری شود و این محتوا است نه ساختار!
و خب اگر شما فایل‌های apk را باز کنید، متوجه می‌شوید که پوشه‌هایی با یک اسم در تمام آن‌ها وجود دارند و همه‌ی آن‌ها شامل یک فایل با فرمت dex درون خود هستند.

پس ساختار با محتوای درونی فرق زیادی دارد و به یک معنی نیست!

فرمت چیه؟

شاید بگویید مگر پسوند همان فرمت نیست؟
جواب نه است اما چرا و به چه علتی؟!

چیزی که در بالا گفته شد، پسوند فایل بود و در واقع آن پسوند راهی بود تا بتوانیم فرمت فایل را شناسایی کنیم؛ اما فرمت فایل چیست؟!
اگر به متن بالا یعنی توضیحات پسوند برگردید، گفتیم که پسوند “این را مشخص می‌کند که محتوای درون فایل از چه نوع ساختاری می‌باشد”، ما به این ساختار، فرمت می‌گوییم.

فرمت، یک روش استاندارد جهت نشان دادن ساختار فایل از جمله باینری (Binary) یا اسکی (Ascii) بودن، نوع فایل مانند فایل تصویری، متنی و…، نحوه قرارگیری و ساختار داده‌های فایل و نحوه رمزنگاری آن است.

نکته: به پسوند فایل (File Extension) معمولاً به صورت مستقیم، فرمت فایل نیز گفته می‌شود. پسوند فایل، الزاماً فرمت فایل را نشان نمی‌دهد. ممکن است با یک دستکاری ساده، پسوند فایل تغییر داده شود. (همان‌ظور که در بالا نیز گفته شد) به هرحال، از این استثناءها صرف نظر کرده و File Extension را در برخی موارد فرمت فایل می‌نامیم. همچنین ممکن است فایلی دارای هیچ پسوندی نباشد!

مطالب مرتبط

• آموزش نمایش پسوند فایل ها در ویندوز (7,8,10 و…)
• فایل ini چیست؟